Henricus Stephanus Hugenholtz (1762-1842)

Mijn verre voorouders (generatie 7): Henricus Stephanus Hugenholtz (1762-1842), predikant in Emlichheim en Veldhausen en Hendrina Keller (1758-1830)

Reformierte Kirche in Emlichheim, waar mijn voorouder gedoopt is in 1762, maar ook predikant was van 1791-1804.
Reformierte Kirche in Emlichheim, waar mijn voorouder gedoopt is in 1762, maar ook predikant was van 1791-1804.
Kerk in Veldhausen, anno 2017. Hij was hier vanaf 1804 tot zijn dood in 1842 predikant.
Kerk in Veldhausen, anno 2017. Hij was hier vanaf 1804 tot zijn dood in 1842 predikant.
De oude kerk die in 1882 door brand verwoest is. Dit 3D-geprint schaalmodel van de kerk bevindt zich in het Historisch Centrum Genemuiden.
De oude kerk die in 1882 door brand verwoest is. Dit 3D-geprint schaalmodel van de kerk bevindt zich in het Historisch Centrum Genemuiden.
Predikantenbord in de NH kerk in Genemuiden.
Predikantenbord in de NH kerk in Genemuiden.
Hij is geboren in Emlichheim, waar hij gedoopt is op 24 januari 1762. Hij studeerde vanaf 1780 in Groningen. "Met lof onder het getal der Proponenten aangenomen".
Uit het lidmatenboek van Emlichheim is het volgende fragment ontleend: "Tot dit jaar 1781 behoort ook het volgende, waarvan de aantekening op de tijd vergeten was en daarom hier achteraan gesteld moest worden, te weten dat Pastor Hugenholtz den 11 july tot lidmaat heeft aangenomen, Hendrikus Stephanus Hugenholtz, student in de H. Godgeleerdheid, desselfs jongsten zoon.
5 januari 1782: Hendricus Stephanus Hugenholtz, student in de H. Godgeleerdheid, vertrokken naar Groningen.
Eerst was hij enige maanden hulppredikant in Velzen en vervolgens kandidaat op 19 maart 1786 in Sleen (Drenthe). Hij was predikant in Genemuiden vanaf 5 juli 1789, in Emlichheim, waar hij bevestigd werd op 31 juli 1791 door ds. Steevens en de volgende zondag op 7 augustus 1791 deed hij zijn intrede met Handelingen 16: 9 en 10. Op 15 april 1804 nam hij afscheid met de woorden van Paulus uit I Korinte 16: 23 en 24.

EMLENKAMP den 5 Febr. Heden maakte onze waardige en hartelyk geliefde jongste Leeraar H.S. HUGENHOLTZ ons bekend, dat zyn Wel Eerw. tot jongsten Herder en Leeraar in de Gemeente van Velthuizen, wettig en eenstemmig beroepen was, en deze beroeping den tyd van 14 dagen in beraad genomen hadde. Wy maakten ons die tyd ten nutte, om zyn Wel Eerw. wiens dienstwerk ons ruim twaalf jaren zo aangenaam en nuttig was geweest, tot een langer verblyf te bewegen, dan op den 19den dezer gaf zyn Wel Eerw. tot onze innige smerte ons in een Voorafspraak uit Spreuk. XVI: 9. kennis, dat zyn Wel Eerw. zich had verplicht gevonden deze beroeping in de vreeze des Heeren aan te nemen.
Boekzaal der Geleerde Wereld, maart 1804.

De rest van zijn leven bracht hij door in Veldhausen, waar hij vanaf 22 april 1804 predikant was.
Hij trouwde in 1791 met Hendrina Keller (1758-1830). Ze is een dochter van Willem Keller en Catharina Krull.

Uit hun huwelijk zijn de volgende kinderen geboren:
  1. Johanna Bernarda Theodora (7 september 1794-ná 1830?)
  2. Johannes Bernardus Theodorus (1796-1871), predikant in Neuenhaus: mijn bet-bet-overgrootvader

Ze waren 39 jaar getrouwd, toen ze overleed in Veldhausen. Haar overlijden word herdacht in de volgende advertentie:

Heden ontsliep zacht en zoo wij vertrouwen, zalig, mijne tedergeliefde Echtgenoote, HENDRINA KELLER, in den ouderdom van 72 jaren en 10 dagen, met welke een genoeglijke Echt van 39 jaren mij verbond.
Zeer gevoelig treft mij en mijne kinderen dit verlies; daar ik in haar eene teerbeminde Echtgenoote en zij eene liefhebbende Moeder betreuren. Het geloof intusschen, dat het God is, die dit doet en dat zijn doen altijd wijs en goed is, doet mij zwijgen; terwijl de hoop des zaligen wederziens ons in droefheid vertroost.
VELDHUIZEN,
Graafschap Bentheim, mede uit naam mijner Kinderen.
11 oktober 1830. H.S. HUGENHOLTZ, Predikant.

Strekkende deze tevens tot kennisgeving aan Familie en Bekenden.

In 1834 vond er een afscheiding van de kerk plaats, door mensen die vonden dat de kerk niet orthodox genoeg was. Ze werden "Cocksianen" genoemd. De Christelijke Gereformeerde Kerken zijn voortgekomen uit deze afscheidingsbeweging. Andere belangrijke redenen voor Afscheiding waren de invoering van een nieuw kerkreglement ten koste van de Dordtse Kerkorde en de invoering van de evangelische gezangen. De naam van ds. Hendrik de Cock, indertijd (hervormde) predikant te Ulrum en later (als christelijk afgescheiden predikant) te Groningen is onlosmakelijk verbonden met de Afscheiding.
Ze hadden gehoopt dat ds. Hugenholtz ook met hen mee zou doen, maar deze was blijkbaar niet orthodox genoeg. Toch schijnt hij erg populair geweest te zijn bij de Kocksianen, die hem ook regelmatig om advies kwamen vragen.

Twaalf jaar na het overlijden van zijn echtgenote overleed hij in Veldhausen.

God, den alvermogenden Beschikker over leven en dood, behaagde het, onzer zeer geliefden Vader en Grootvader op heden door een zachten en kalmen dood, in de ouderdom van omstreeks één-en-tachtig jaren, van onze zijde weg te nemen. Hij was grijs geworden in 's Heeren dienst, als een getrouw dienstknecht in zijne gemeente, in welke hij gedurende eene reeks van 57 jaren met ingenomenheid en ijver door leer en voorbeeld, het Evangelie verkondigde. Zoo vloeijen dan onze tranen met de tranen zijner gemeente, op het graf des ontslapenen, tranen der dankbare herinnering, tranen der Christelijke liefde en hope. Christus was zijn leven; daarom weten wij, dat hij leeft, al is hij ook gestorven.
VELDHUIZEN, J.B.T. HUGENHOLTZ, den 11den april 1842. Predikant.
mede uit naam mijner kinderen. Algemene en bijzondere kennisgeving.