Echtpaar Cramer-Keller
Mijn verre voorouders (generatie 9): Dr. mr. Bernardus Cramer (Kremer) (1689-na 1728): advocaat, lakenkoper, papiermaker en burgemeester van Ootmarsum en Maria Keller (ca 1687- . . . )
Hij was advocaat en lakenkoper in Ootmarsum. Daarnaast was hij oprichter van de eerste papiermolen in Mander (1711) en burgemeester van Ootmarsum 1719-1728. Van zijn kleinzoon: Hendrik Knypinga Cramer (1754-18115) is op deze website ook een biografie gepubliceerd.
De naam Cramer komt van Kremer en staat al vermeld in het oude burgerboek van Ootmarsum. Dr. Bernardus Kremer, de stichter van de papierfabriek, stamde af van deze oude familie. In 1711 stichtte hij in Mander de eerste papiermolen die door waterkracht werd aangedreven. Het water dat deze molen deed draaien, dreef nog twee andere door Cramer gekochte molens aan. Toen hij in 1715 in het huwelijk trad, veranderde B. Kremer zijn naam in B. Cramer en deze naam bleef verbonden aan de papierfabriek: B. Cramer Ootmarsum; Fabrikant van Machinale Pak-, Bord- en andere Papieren. In 1724 kocht B. Cramer landgoed het Springendal van de graaf Van Heiden Hompesch. De molen die daar stond werd onder eigen beheer in gebruik genomen. Een korenmolen die ook op het Springendal stond werd eveneens verbouwd tot papiermolen. In 1780 had de familie Cramer maar liefst vijf molens in bedrijf. Deze produceerden per dag 400 kg papier. Voor papier maken was veel water nodig. Al dit water werd onttrokken aan de Springendalsebeek en de Mosbeek. Dit tot groot ongenoegen van de boeren in de omgeving, die het water net zo hard nodig hadden voor hun bedrijfsvoering, bijvoorbeeld om hun weiden te bevloeien. Dit leidde natuurlijk tot veel onderlinge spanningen. In 1792 werden tenslotte de rechten in een contract vastgelegd.
Toen de afzetmarkt in Duitsland wegviel, werd duidelijk dat Ootmarsum vanuit de rest van Nederland moeilijk te bereiken was. Daarom is de papierfabriek van de familie Cramer in 1884 naar Wapenveld verhuisd. Daar werd de Berghuizer papierfabriek overgenomen. Door bij de verkoop van de molens te bedingen dat er minstens negentig jaar geen papier geproduceerd mocht worden, is de papierindustrie voorgoed uit de omgeving verdwenen. Enkele molens bestaan echter nog; alleen worden zij nu voor andere doeleinden gebruikt. In Vasse en Mander zijn de molens Bels en Frans toeristische attracties geworden. Op het Springendal heeft een molen plaatsgemaakt voor Wasserij het Springendal. Aan de Uelserdijk staan nog de zogenaamde Hobbemahuisjes: ze zijn het restant van een voormalige watermolen van de familie Cramer.
Bronnen: Canon van Ootmarsum
De naam Cramer komt van Kremer en staat al vermeld in het oude burgerboek van Ootmarsum. Dr. Bernardus Kremer, de stichter van de papierfabriek, stamde af van deze oude familie. In 1711 stichtte hij in Mander de eerste papiermolen die door waterkracht werd aangedreven. Het water dat deze molen deed draaien, dreef nog twee andere door Cramer gekochte molens aan. Toen hij in 1715 in het huwelijk trad, veranderde B. Kremer zijn naam in B. Cramer en deze naam bleef verbonden aan de papierfabriek: B. Cramer Ootmarsum; Fabrikant van Machinale Pak-, Bord- en andere Papieren. In 1724 kocht B. Cramer landgoed het Springendal van de graaf Van Heiden Hompesch. De molen die daar stond werd onder eigen beheer in gebruik genomen. Een korenmolen die ook op het Springendal stond werd eveneens verbouwd tot papiermolen. In 1780 had de familie Cramer maar liefst vijf molens in bedrijf. Deze produceerden per dag 400 kg papier. Voor papier maken was veel water nodig. Al dit water werd onttrokken aan de Springendalsebeek en de Mosbeek. Dit tot groot ongenoegen van de boeren in de omgeving, die het water net zo hard nodig hadden voor hun bedrijfsvoering, bijvoorbeeld om hun weiden te bevloeien. Dit leidde natuurlijk tot veel onderlinge spanningen. In 1792 werden tenslotte de rechten in een contract vastgelegd.
Toen de afzetmarkt in Duitsland wegviel, werd duidelijk dat Ootmarsum vanuit de rest van Nederland moeilijk te bereiken was. Daarom is de papierfabriek van de familie Cramer in 1884 naar Wapenveld verhuisd. Daar werd de Berghuizer papierfabriek overgenomen. Door bij de verkoop van de molens te bedingen dat er minstens negentig jaar geen papier geproduceerd mocht worden, is de papierindustrie voorgoed uit de omgeving verdwenen. Enkele molens bestaan echter nog; alleen worden zij nu voor andere doeleinden gebruikt. In Vasse en Mander zijn de molens Bels en Frans toeristische attracties geworden. Op het Springendal heeft een molen plaatsgemaakt voor Wasserij het Springendal. Aan de Uelserdijk staan nog de zogenaamde Hobbemahuisjes: ze zijn het restant van een voormalige watermolen van de familie Cramer.
Bronnen: Canon van Ootmarsum
"Hobbemahuisjes" aan de Uelserdijk; het restant van een voormalige watermolen van de familie Cramer.
Waar ooit in Springendal de papiermolens van de familie Cramer draaiden, is nu nog de wasserij van Springendal in volle glorie te zien.